Crowdfunding wordt niet alleen meer gebruikt door goede doelen, kunstprojecten of startups om geld op te halen. Steeds meer middelgrote en kleine bedrijven (MKB) vragen ondernemers of particulieren om geld, in ruil voor rente of aandelen.
Crowdfunding wordt populairder onder bestaande bedrijven. In Nederland is in de eerste helft van 2015 bijna 42 miljoen opgehaald met crowdfunding door ondernemingen. Dat is een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar. Het bedrag valt nog in het niet bij de leningen van banken. Maar crowdfunding groeit al enkele jaren sterk, en vormt een serieus alternatief voor lenen bij de bank.
Lenen bij de massa
Investeerders en bedrijven vinden elkaar online op platforms. Peter Verhaar, mede-oprichter van Alex Beleggersbank, heeft op dit moment 160 leningen uitstaan. “Deze aanvraag kwam vanochtend online. Een autobedrijf vraagt een lening van 200.000 euro en biedt zeven procent rente voor een lening van vijf jaar.”
Gemiddeld leggen investeerders zo’n tweeduizend euro in. Verhaar verwacht dat deze ondernemer zijn geld snel bij elkaar heeft. “Ik durf te voorspellen dat deze lening aan het einde van de dag al volledig is volgeschreven.”
Mooi rendement
Collin Crowdfund is zo’n platform. Het internetbedrijf bestaat nu een jaar en heeft tien miljoen euro bijeengebracht. Ze richten zich op het MKB. “Veel mensen denken bij crowdfunding aan een soort liefdadigheid, maar dat is het niet, het is puur business”, zegt commercieel directeur Jan-Willem Onink.
“Het is risicovol beleggen; een investeerder kan alles kwijtraken”. Jan-Willem Onink, commercieel directeur Collin Crowdfund
Collin Crowdfund haalde vorig jaar in 35 minuten tweehonderdduizend euro op voor een bedrijf. Onink was verbaasd over de snelheid waarmee het geld bijeen werd gebracht. “Gemiddeld krijgen geldgevers 7,5 procent rendement. Dat spreekt veel mensen aan, zeker nu geld op een spaarrekening maar zo’n 1 procent rente oplevert.”
Maar hij waarschuwt wel dat het niet hetzelfde is als sparen. “Het is risicovol beleggen en een investeerder kan alles kwijtraken.” Onink raadt investeerders aan hun geld goed te spreiden, want een bedrijf kan failliet gaan.
Ook kijkt een crowdfundcoach kritisch naar een bedrijf voordat het wordt toegelaten op het platform. De coach onderzoekt hoe financieel gezond het bedrijf is, en welke groeimogelijkheden er zijn. Slechts één op de drie aanvragen wordt geaccepteerd.
Wat cijfers
In 2011 werd 2,5 miljoen opgehaald. In 2014 kregen 2000 projecten en ondernemingen voor in totaal 63 miljoen. Voor dit jaar staat de teller al op 49 miljoen euro. Daarvan gaat drie miljoen naar goede doelen en ruim vier miljoen naar kunst en cultuur. Het overgrote deel, bijna 42 miljoen euro, gaat naar bedrijven, blijkt uit cijfers van Douw&Koren.
Volgens de Financieringsmonitor 2015 heeft het MKB in totaal tien miljard euro financiering gekregen, voor het overgrote deel via de bank. In die zin is het aandeel dat via crowdfunding wordt uitgeleend nog klein.
“Nederlandse banken zijn kampioen in MKB’ers wegsturen. Veel ondernemers proberen het niet eens meer”. Erik Stam, hoogleraar ondernemerschap en innovatie
Erik Stam is hoogleraar ondernemerschap en innovatie en deed onderzoek naar crowdfunding. Hij ziet dat de crowdfundplatforms kansen pakken die de bank laat liggen. Financieringen tussen de 20.000 en 250.000 euro zijn volgens hem niet interessant voor een bank.
“Nederlandse banken zijn kampioen in MKB’ers wegsturen. Veel ondernemers proberen het niet eens meer en gaan direct op zoek naar een alternatieve financieringsvorm.”
Concurrentie
Volgens Stam is het goed dat er meerdere financieringsvormen komen. “Het zorgt voor gezonde concurrentie.” Investeerder Peter Verhaar gaat nog een stapje verder. Hij denkt dat crowdfunding een bedreiging kan vormen voor banken.
Al het spaargeld dat nu bij banken staat is volgens hem in potentie geld dat particulieren kunnen weghalen om zelf te investeren. Verhaar is zelf bezig met het ontwikkelen van een hypothekenplatform.
“Ik ben op dit moment bezig met een vergunningaanvraag om hypotheken te verstrekken aan particulieren, gefinancierd door andere particulieren.” Daarmee komt Verhaar aan de ruggengraat van het Nederlandse bankwezen.
Rabobank
De Rabobank gaat wel co-financieringen aan. Een deel komt daarbij van de bank en een deel via crowdfunding. Ondernemers die via crowdfunding al vreemd vermogen hebben aangetrokken, hebben bij de bank een streepje voor, liet directeur bedrijven Paul Dirken weten. Hij ziet crowdfunding als een mooie aanvulling, niet als bedreiging.
Waardevol
Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem en de AFM, de toezichthouder op de financiële sector, zien crowdfunding als een waardevolle toevoeging voor financiering van het MKB. De AFM wil de wet- en regelgeving en het toezicht mee laten groeien met de ontwikkeling van de markt. De AFM is op dit moment met de sector in gesprek over nieuwe regels. Hierbij moet een juiste balans worden gevonden tussen enerzijds groei van de markt en consumentenbescherming.
